شاید بتوان گفت که در عصر کلاسیک اصلا لباس شنا به معنای امروزی وجود نداشته و در بیشتر نقاشیهای باستانی شناگران برهنه تصویر شدهاند یا چیزی شبیه به لباس زیر برتن داشتهاند. در قرن 17 زنان لباسی از جنس کرباس برای شنا و حمام میپوشیدند که آستین داشته و سیلوئت و فرم کلی آن چیزی شبیه لباس کشیشها بوده است. همچنین در قرن هجدهم، شنا را یک فعالیت اخلاقی مشکوک میدانستند و فقط برای درمان و سلامتی انجام میشده است. در عصر ویکتوریا لباس شنا شبیه لباسهای اصلی و بسیار سنگین و حجیم بوده و به خصوص لباس زنان از نظر حفظ سلامت شناگر تا حدی هم خطرناک به نظر میرسیده است. در این دوره برهنگی را در شنا و حمام هم امری پسندیده نمیدانستند و حتی ماشین حمامی ساخته بودند که مردم با لباس هم هنگام حمام و شنا دیده نشوند.
در میانه قرن 19 زنان پیراهنهایی برای شنا میپوشیدند که کم کم این لباس شروع به تغییراتی درجهت مناسب شدن برای این ورزش کرد. قد لباس کوتاهتر و آستینها کوتاه و به تدریج حذف شدند. یکی از پارچههایی که در این دوره برای لباس شنا مورد استفاده قرار میگرفت فلانل بود، چون طراحان آن زمان معتقد بودند که برای شنا در آبهای سرد باید از پارچهای گرم استفاده کرد. ابریشم پارچه دیگری بود که طراحان برای دوخت لباس شنا استفاده مینمودند. این نکته که پارچه هنگام خیس شدن بدن نما نباشد بسیار مورد توجه بود. در همان دوران در برخی مناطق لباسهای دو تکهای برای شنا معمول شد که پیراهنی تا بالای زانو به همراه ساق پایی از زانو تا مچ داشت.
همان طور که گفتیم لباس شنا تحت تاثیر فرهنگهای مختلف و در مناطق جغرافیایی گوناگون، مدلها و انواع گستردهای دارد. برای مردان استفاده از لباس شنای یک تکه معمول است. این لباس شورتی ورزشی است که بسته به نوع فعالیت از شنا گرفته تا موج سواری و اسکی روی آب اندازهها، طرحها و اجناس متفاوتی میتواند داشته باشد.
علاوه براین لباسهایی هم برای ورزشهای آبی طراحی شدهاند که برای مردان و زنان قابل استفاده هستند، لباس غواصی یکی از اینهاست. لباس غواصی سر تا پا پوشیده و از جنس ضدآب است و همچون یک عایق دربرابر آب و آفتاب عمل میکند. این لباس علاوه بر غواصی برای کلیه فعالیتهای آبی طولانی و شدید هم توصیه میشود. لباس دیگری که بیشتر توسط آقایان پوشیده میشود یک تکه لباس آستین بلند جذب است که کل بالاتنه را تا گردن پوشش میدهد و برای محافظت بالاتنه دربرابر اشعه یووی طراحی شده است.
اما لباس مخصوص مسابقات شنا نوع مشترک دیگری برای مردان و زنان است. این لباس استقامت بسیار بالایی دربرابر شدت جریان آب دارد. پارچه آن کیفیت بسیار بالایی دارد و باعث فشرده سازی بیشتر عضلات برای کاهش خستگی و حفظ قدرت بدنی میشود.
لباس شنا زنانه تنوع بیشتری دارد و شاید آن را با کلمه مایو بهتر بشناسید، این کلمه فرانسوی به معنای لباس شنا است. معروفترین انواع مایو شامل یک تکه، دو تکه یا بیکینی، تاپ و شورت یا تانکینی و بورکینی یا لباس شنای اسلامی میشوند. در بورکینی تمام بدن به اضافه سر کاملا پوشیده میشود. بورکینی هم دارای طرحهای بسیار متنوعی است که میزان پوشانندگی و جذب بودن در این مدلها تفاوت دارد.
به چه فاکتورهایی باید در طراحی لباس شنا دقت کرد؟
لباس شنا باید کاملا جذب باشد تا فعالیت شناگر را با مشکل مواجه نکند، پس اولین فاکتور راحتی و انعطاف است. از طرفی باید از جنسی تهیه شود تا پوست نفس بکشد. گاهی برای اینکه لباس شنا بدن نما نباشد از یک لایه بسیار نازک آستر برای قسمت هایی از لباس استفاده می شود. محبوبترین رنگها در طراحی لباس شنا، رنگهای جامد، شاد و نئونی هستند. همان قدر که سفید رنگ پرطرفداری در لباس شنا نیست مشکی رنگ متداولیست و در ترکیب با رنگهای شارپ مورد استفاده قرار میگیرد.
دقت کنید که پارچه از هر عنصری مهمتر است و به هیچ وجه نباید ایجاد حساسیت کند. به علاوه کیفیت و استحکام پارچه هم اهمیت دارد تا در مدتی کوتاه دچار پوسیدگی نشود.
در دهه 1920 از ریون و ژرسه برای دوخت لباس شنا استفاده میشد اما ریون در خیس شدن مداوم استحکام زیادی نداشت و ژرسه هم به اندازه کافی راحت نبود. اما از دهه 1930 به بعد با توسعه مواد و تکنولوژی در تولید پارچه، پلی استر، لاتکس و نایلون برای دوخت لباس شنا مورد استفاده قرار گرفت. این پارچهها برای استفاده در آب مناسبتر و با کیفیتتر بودند و به خاطر جنس آنها لباسهای شنای نایلونی به اندازه کافی جذب و مناسب فعالیتهای ورزشی بودند.
پلی استر که در تولید لباس شنا با لایکرا ترکیب میشود، پارچه بسیار مناسبی است. به هیچ وجه دچار رنگ رفتگی نمیشود و در برابر کلر بسیار مقاوم است. الیاف آن قوی، انعطاف پذیر، نرم و مقاوم دربرابر چروک هستند. دچار ساییدگی نمیشود، سریع خشک میشود، در 4 جهت حالت کششی دارد، شستشوی آن آسان است، در برابر اشعه فرابنفش به صورت یک محافظ عمل میکند و از همه مهمتر این پارچه تنفس خوبی دارد.
نایلون هم به عنوان یک گزینه دیگر، به شدت سبک، صاف، نرم و دربرابر سایش مستحکم است، درخشندگی و لطافت ظاهری خوبی دارد، رطوبت را کمتر از سایر اجناس جذب میکند، کشش مناسبی دارد و به راحتی تمیز و شسته میشود اما اگر مدت طولانی در معرض آفتاب قرار بگیرد، دچار پوسیدگی میشود.
در گشته از پنبه کتان هم برای لباس شنا استفاده میشد. این پارچه دربرابر کلر مقاوم بود و دوام خیلی خوبی داشت اما انعطاف پذیر نبود و حالت کششی نداشت، در نتیجه چندان راحت و مناسب این ورزش نبود. اما حالا با تکنولوژیهای نوین وفناوریهایی همچون نانو حتی دانشمندان نساجی میتوانند پارچههایی تولید کنند که از پوست دربرابر اشعه آفتاب هم محافظت کنند.
کدام لباس شنا مناسب شماست؟
خانمهای زیادی هستند که به خاطر کمی چاقی یا لاغری و یا تفاوتی در شکل اندامها از رفتن به استخر خودداری میکنند در حالی که این مشکل به آسانی قابل حل است. فراموش نکنید که در مورد لباس شنا هم مانند سایر لباسها، براساس فرم اندام خود میتوانید مناسبترین مدل را انتخاب کنید. به طور کلی برشها، مدل یقهها، رنگ و طرح پارچه و تزئینات مورد استفاده در لباس شنا بر استایل شما اثرگذار خواهد بود. مثلا اگر ریزنقش هستید قطعا مدلهایی از پارچههای طرحدار و شلوغ و رنگهای زنده و شاد برای شما مناسبتر هستند و اگر توپر و چاق هستید بهتر است از مدلهای ساده، پوشیده و رنگهای تیره استفاده کنید.
تقریبا برای تمام افراد وجود یک برش هفتی شکل در جلو لباس شنا میتواند بر خوش فرم شدن بیشتر استایل تاثیر مثبت بگذارد. همچنین تاثیر نقوش همانند سایر لباسهاست، طرح راهراه در جهت افقی شما را چاقتر و در جهت عمودی باریکتر نشان میدهد. پارچه های گلگلی ریزنقش مناسب افراد توپر و پارچههای گلدار شلوغ و درشت مناسب افراد لاغر است.